Από τη Μάντρα της Κοκκινιάς ως τη Βαγδάτη

Με την κεντρική εκδήλωση της ερχόμενης Κυριακής 23 Αυγούστου κορυφώνεται το πρόγραμμα τιμής και μνήμης για τους εκτελεσμένους στη Μάνδρα του Μπλόκου της Κοκκινιάς στις 17 Αυγούστου 1944 από τους φασίστες κατακτητές και τους ντόπιους συνεργούς τους. Τις εκδηλώσεις διοργανώνουν ο Δήμος Νίκαιας και οι αντιστασιακές οργανώσεις ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Κοκκινιάς.

Στις 10π.μ., στο χώρο της πλατείας 17ης Αυγούστου 1944, θα γίνει επιμνημόσυνη δέηση, χαιρετισμοί εκπροσώπων Αντιστασιακών Οργανώσεων, ομιλία του δημάρχου Νίκαιας και κατάθεση στεφάνων. H εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με πορεία στο χώρο του Κοινοτάφειου του Γ΄ Νεκροταφείου, κατάθεση στεφάνων και προσκλητήριο νεκρών.

Πριν από 65 χρόνια, την Παρασκευή 17 Αυγούστου 1944, 315 πατριώτες εκτελέστηκαν στη «Μάντρα της Κοκκινιάς» και σε άλλα σημεία της πόλης, την ίδια ώρα που άλλοι συναγωνιστές έπαιρναν το δρόμο για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, από τα οποία πολλοί δε γύρισαν ποτέ. Πριν ακόμα βγει ο ήλιος, η Κοκκινιά βρέθηκε κυκλωμένη απ' όλες τις μεριές από τους Γερμανούς και τους ντόπιους προδότες. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα τρόμου, μάζεψαν όλους τους άνδρες δεκατεσσάρων έως εξήντα ετών. Σύνολο, 20.000 περίπου στην πλατεία Οσίας Ξένης. Κι ύστερα άρχισαν τα ομαδικά βασανιστήρια, οι ξυλοδαρμοί, τα χτυπήματα με τους υποκόπανους, οι ταπεινώσεις και οι εκτελέσεις.

Στις 6, 7 και 8 του Μάρτη είχε προηγηθεί η μάχη της Κοκκινιάς, με παραδειγματική αντίσταση του λαού της και 100 παλικάρια νεκρούς στον αγώνα κατά των κατακτητών.

Πρωταγωνιστές στη σφαγή του Μπλόκου ήταν ο διαβόητος ταγματασφαλίτης Πλυτζανόπουλος, το «δεξί του χέρι», ο Σγούρος, και από κοντά ο Μπουραντάς.

Εβδομήντα έξι πατριώτες, μαζί και η ηρωίδα Διαμάντω Κουμπάκη, οδηγήθηκαν και εκτελέστηκαν στη Μάντρα, μπροστά στα μάτια των δικών τους. Αλλοι 50 εκτελέστηκαν σε μια άλλη μάντρα στα Αρμένικα, 40 κάηκαν στο Σχιστό και άλλοι δολοφονήθηκαν στους δρόμους και στα σπίτια τους. Συνολικά 315 ήταν τα θύματα της θηριωδίας του Μπλόκου της Κοκκινιάς. Οκτώ χιλιάδες έκλεισαν στο Χαϊδάρι και απ' αυτούς 1.000 σύρθηκαν στα στρατόπεδα του Χαϊδαρίου και από κει όμηροι στα κάτεργα της Γερμανίας.

__________

Η είδηση από το σημερινό Ριζοσπάστη. Για να θυμόμαστε και να μαθαίνουμε την ιστορία του τόπου μας. 315 νεκροί. Βάλε με νου σου τι σημαίνει αυτό.

Και πάρε μετά και τα βιβλία ιστορίας. Γενικότητες που δεν επιτρέπουν να σχηματίσεις καθαρή εικόνα για τα γεγονότα εκείνης της άθλιας εποχής, για την Ελλάδα και τον κόσμο όλο. Είναι τυχαίο;

Τελειώσαμε λύκειο, τελειώσαμε ακόμη και πανεπιστημιακές σχολές, και ιδέα δεν έχουμε για το τι έζησαν οι παππούδες και οι πατεράδες μας. Μια θολή αντίληψη για τις θηριωδίες των ναζί και τον εμφύλιο σπαραγμό των ελλήνων...

Έτσι ξεχνιούνται οι Πλυτζανόπουλοι, οι Σγούροι, οι Μπουραντάδες.

Έτσι αγνοούνται και παραγράφονται η Διαμάντω Κουμπάκη και οι σύντροφοί της.

Εξάλλου εμείς έχουμε σημαντικότερα πράγματα να κάνουμε σήμερα. Να βρούμε την καλύτερη μάρκα κινητού, να περάσουμε τις τέλειες διακοπές, να βουτήξουμε τη γκόμενα του φίλου μας, να πετύχει η νέα βαφή στις τρίχες μας.

Βάλε όμως σε παρακαλώ με νου σου τι σημαίνει 315 νεκροί. Και άλλοι 100 λίγους μήνες πριν. Αλλά και τους 8.000 έγκλειστους στα μπουντρούμια του Χαϊδαρίου. Κι εκείνους, κυρίως εκείνους, που πήραν το δρόμο για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ήταν άνθρωποι όλοι αυτοί.

Άνθρωποι που αγωνίστηκαν για σένα και για μένα. Για να είμαστε ελεύθεροι. Ελεύθεροι να ζούμε και όχι ελεύθεροι να αγοράζουμε κινητά και αυτοκίνητα.

Αν μη τι άλλο ας βρούμε το χρόνο να αναλογιστούμε αν τέτοια θυσία έπιασε τόπο. Κι ας προβληματιστούμε που ούτε καν την ξέρουμε... Η ευθύνη δεν είναι μόνο των βιβλίων ιστορίας. Ο καθένας μας χρωστάει να αναζητά την ιστορική αλήθεια και έξω από όσα του δίδαξαν. Και θέλεις ένα σημαντικό λόγο;

Για να μην ξαναγίνουν τα ίδια.

Γελάς; Σου φαίνεται απίθανο; Ωραία λοιπόν. Διάβασε και την ακόλουθη είδηση πάλι από το σημερινό Ριζοσπάστη:

Παράθεση :

Λουτρό αίματος με ύποπτα κίνητρα

BΑΓΔΑΤΗ.-

Στο αίμα πνίγηκε, χτες, η ιρακινή πρωτεύουσα από έξι συντονισμένες βομβιστικές επιθέσεις με παγιδευμένα αυτοκίνητα και όλμους εναντίον κυβερνητικών, αλλά και πολιτικών στόχων, τις αιματηρότερες επιθέσεις του τελευταίου 18μηνου. Ο απολογισμός βαρύς και προσωρινός: 95 νεκροί, 500 τραυματίες. Στόχος το υπουργείο Εξωτερικών, δίπλα στην «Πράσινη Ζώνη», το υπουργείο Οικονομικών, το εσωτερικό της «Πράσινης Ζώνης» δίπλα στο κτίριο του ΟΗΕ, αλλά και οι εμπορικές συνοικίες Μπάγια και Μπαμπ αλ Μουάντχαμ, όπως και μία περίπολος δίπλα σε καρδιολογικό νοσοκομείο στη συνοικία Σαλχίγια.

Με εξαίρεση τα δύο υπουργεία και την «Πράσινη Ζώνη», όπου καταγράφονται και οι περισσότεροι νεκροί, οι επιθέσεις στις συνοικίες μόνο ως προβοκατόρικη προσπάθεια τρομοκράτησης του ιρακινού λαού μπορούν να εκληφθούν. Ενώ οι κάτοικοι της Βαγδάτης ζούσαν σκηνές που θύμιζαν περισσότερο τις ημέρες της εισβολής των αμερικανικών δυνάμεων και των «προθύμων συμμάχων» τους, η ιρακινή κυβέρνηση σιωπούσε για πολλές ώρες επιτείνοντας τον πανικό και το χάος.

Τελικά, το βράδυ, ο πρόεδρος Τζαλάλ Ταλαμπανί καλούσε τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας «να ενωθούν απέναντι σε όσους προσπαθούν μέσα από τέτοιες αποτρόπαιες πράξεις να πυροδοτήσουν νέο κύκλο βίας μεταξύ των εθνοτικών και θρησκευτικών κοινοτήτων του Ιράκ». Λίγο αργότερα, ο πρωθυπουργός Νούρι αλ Μάλικι επέρριπτε ανοιχτά την ευθύνη «σε σουνιτικές οργανώσεις που συνδέονται με πρώην συνεργάτες του Σαντάμ και συνεργάζονται με την αλ Κάιντα». Υπό το βάρος του αίματος, βέβαια, ο Μάλικι αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι θα πρέπει «να επανεκτιμηθεί ο τρόπος εκπαίδευσης και η δράση των ιρακινών δυνάμεων ασφαλείας», που, χτες, όπως μεταδιδόταν από τα διεθνή πρακτορεία, χαρακτηρίζονταν παντελώς ανίκανες από τους χαροκαμένους Ιρακινούς.

Η χτεσινή επίθεση, που σημειώθηκε ανήμερα στην επέτειο της πρώτης μεγάλης επίθεσης που ακολούθησε την εισβολή και έδωσε το λάκτισμα στον κύκλο βίας στο Ιράκ στις 19 Αυγούστου 2003 κατά του τότε κτιρίου του ΟΗΕ με 22 νεκρούς (μεταξύ αυτών και του απεσταλμένου Σέρτζιο Βιέιρα ντε Μέλο), προκαλεί τριγμούς στην ιρακινή ηγεσία αλλά και στην ίδια τη λεγόμενη «συμφωνία ασφαλείας» με τις κατοχικές αμερικανικές δυνάμεις, που θεωρητικώς έχουν αποσυρθεί από τις πόλεις από τις 30 Ιουνίου. Κατά πολλούς, το χτεσινό λουτρό αίματος έρχεται να προστεθεί στην πρόταση του κατοχικού διοικητή Οντιέρνο, πριν λίγα 24ωρα, για επανεμφάνιση αμερικανικού στρατού εντός «προβληματικών πόλεων», ενώ θέτει πλέον με τον κατηγορηματικότερο τρόπο στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης ενόψει των εκλογών του Γενάρη την παρουσία και το καθεστώς λειτουργίας των κατοχικών δυνάμεων.

Τώρα εσύ μπορείς και πάλι να ξεγελάσεις τον εαυτό σου. Και να βολευτείς πως τέτοια λουτρά αίματος συμβαίνουν στις Βαγδάτες και μόνο. Όχι εδώ. Όχι σε σένα.

Όπως βολεύεσαι να πιστεύεις πως η Μάντρα της Κοκκινιάς είναι 65 χρόνια πίσω... Δε γίνονται σήμερα τέτοια πράγματα.

Άσε ένα μικρό παραθυράκι ανοιχτό. Μια τόση δα χαραμάδα. Κι από κει σκύψε και ψάξε και σκέψου. Δε θα σου πω εγώ τι. Μόνος σου χρωστάς να το κάνεις γιατί τη δική σου ζωή αφορά. Να βρεις την κόκκινη κλωστή που ενώνει τη Μάντρα της Κοκκινιάς και τη μακρινή Βαγδάτη. Η άκρη της έστω και αν δεν το ξέρεις, της κόκκινης κλωστής, φτάνει και στο δικό σου λαιμό. Κι ας μη νιώθεις το βρόγχο που όλο σφίγγει. Όπως δε νιώθει κανείς αφιονισμένος την αλήθεια και την πραγματικότητα.

Το αφιόνι... Ναι, εσύ δε βλέπεις καν το αφιόνι. Την ιστορία της Μέριμνας την έχεις διαβάσει ποτέ; Αν όχι φρόντισε τουλάχιστον να βρεις εκείνο το βιβλιαράκι που άφησε ο Δημήτρης Λιαντίνης, τη Γκέμμα, κι έπειτα πήρε τα βουνά...

Εκείνου που δε φοβήθηκε το θάνατο αλλά απάντηση του έδωσε να ζούμε τη ζωή μας και να μην αφήνουμε ούτε σταγόνα να πηγαίνει χαμένη. Να τη ζούμε αληθινά. Αλήθεια. Αυτή τουλάχιστον τη λεξούλα τη γνωρίζεις;

Την αλήθεια και τη δήθεν αλήθεια που πρόθυμα σου σερβίρουν πολλοί. Κι εσύ πάλι βολεύεσαι στη ραστώνη σου να αγοράζεις έτοιμη αλήθεια. Κι έπειτα αναρωτιέσαι πού το είδα το αφιόνι...

Αυτό το αφιόνι που οδήγησε την Ευρώπη του σήμερα να εξισώνει φασίστες και κομμουνιστές. Μα εσύ; Χαμπάριιιιιιι!

Κι όμως μεθαύριο, 23 Αυγούστου, θα γιορταστεί σε όλα τα μήκη και πλάτη της Ευρώπης η μέρα μνήμης λέει όλων των αυταρχικών και ολοκληρωτικών καθεστώτων... εξισώνοντας θύτες και θύματα. Τον Πλυτζανόπουλο από τη μια και τη Διαμάντω Κουμπάκη από την άλλη.

Ε, λοιπόν, η δική σου άγνοια και αδιαφορία επιτρέπει τέτοιες εξισώσεις. Η ακηδία σου που δε γνωρίζει ποιος ήταν ο Πλυτζανόπουλος, ποια ήταν η Κουμπάκη.

Και τώρα σου λέω να ξαναγυρίσεις στη ραστώνη σου. Να συνεχίσεις αδιάφορος το ζάπινγκ στο σίριαλ Χριστοφοράκος. Κι άσε τις εκατόμβες των νεκρών της Μάντρας της Κοκκινιάς και της Βαγδάτης. Όπως το μουλάρι που κρυμμένο στις παρωπίδες του γυρίζει και γυρίζει δίχως νου και λογισμό γύρω γύρω στο αλώνι...